Con gái thủy thần là hành trình đi tìm Mẹ cả của Chương. Chuyện Mẹ cả ám ảnh Chương suốt cuộc đời niên thiếu. Cuộc đời Chương là hành trình kiếm tìm huyền ảo trong một đời thực khốn khó bắt đầu từ tuổi thơ u buồn và bộn bề công việc cho đến lúc trưởng thành hăm hở và gian nan khổ sở. Trên hành trình đi tìm Mẹ cả, Chương đã gặp không biết bao nhiêu chuyện xui rủi, bất trắc, thậm chí gặp cả chuyện bạc ác, đểu cáng, dơ dáng, dối trá, ngụy tạo, phàm tục. Cũng có lúc Chương gặp được người tốt, người ấy yêu thương Chương thật lòng. Nhưng tiếc thay, người ấy không phải là người Chương cần tìm! Và rồi cũng giống như bao người săn đuổi bao điều phù du khác, mãi mãi anh không bao giờ gặp được người con gái thuỷ thần, dẫu anh đã đi được nửa cuộc đời. Nửa cuộc đời đủ để cho người ta dừng lại cuộc đuổi theo ảo vọng nhưng Chương thì vẫn mãi cứ đi, đi mãi. Anh đi tìm câu trả lời cho những câu hỏi:
"Con gái thuỷ thần! Nàng ở đâu? Nàng ở chỗ nào? Vì cái gì? Bởi cái gì? Để tôi mượn màu son phấn ra đi... Con gái thuỷ thần! Nàng ở đâu? Nàng ở chỗ nào? Vì cái gì? Để tôi mượn màu son phấn ra đi".***
Nguyễn Huy Thiệp sinh năm 1950 tại Thanh Trì, Hà Nội. Từ nhỏ ông đã cùng gia đình lưu lạc khắp các miền nông thôn đồng bằng Bắc Bộ vì vậy những hình ảnh về con người, cảnh vật nơi thôn quê đã in đậm trong ký ức của ông.
Ông được nhận xét là một bông hoa nở muộn trên văn đàn văn học Việt Nam. Những truyện ngắn đầu tiên của ông xuất hiện trên báo Văn nghệ của Hội nhà văn Việt Nam năm 1986. Không lâu sau đó các tác phẩm của ông được bàn luận sôi nổi trong làng văn cả trong lẫn ngoài nước. Có nhiều nhận xét trái chiều về văn phong của Nguyễn Huy Thiệp, người chê, kẻ khen ngợi nhưng cho tới nay cái tên Nguyễn Huy Thiệp vẫn gây ấn tượng trong lòng độc giả bởi những truyện ngắn đặc sắc và ấn tượng.
Không chỉ viết văn Nguyễn Huy Thiệp còn biên kịch, những vở kịch của ông có thể kể đến là Xuân hồng, Còn lại tình yêu, Gia đình, Nhà tiên tri, Hoa sen nở ngày 29 tháng 4...
Ông còn là người rất có khiếu làm thơ và kinh doanh. Tuy chưa có một tập thơ nào được xuất bản nhưng độc giả có thể tìm thấy khá nhiều bài thơ trong các truyện ngắn của ông. Năm 1994 ông gác bút và mở nhà hàng kinh doanh ở Hà Nội tên là Hoa Ban, hiện tại rất đông khách.