Ăn Theo Thuở, Ở Theo Thời

Lối bốn giờ chiều, nhờ mấy cây cồng lớn của làng trồng chung quanh nhà việc Tiển Cần che áng mặt trời, nên cái sân rộng trước nhà việc kêu là sân chợ cũ, có chỗ còn nắng, mà có chỗ đã mát. Một chú bán mì thánh, để gánh trên lề đường, đứng gõ sanh lắc cắc cụp. Một chị bán chè thưng đi dọc theo trước phố rao hàng tiếng nghe ngọt xớt. Sắp con nít tựu mấy chỗ có bóng mát mà trửng giỡn, đứa chạy rần rật, đứa la om sòm.

Thình lình có cái xe đò, chở đầy hành khách, ầm ầm chạy vô cái sân ấy, bóp kèn te te, bụi bay mù mịt. Sắp con nít la om: “Xe Trà Vinh qua, xe Trà Vinh qua” rồi lật đật đứng nép vô lề đường mà coi xe tới.

Xe hơi chạy chậm chậm rồi ngừng tại giữa sân. Hành khách chộn rộn leo xuống, người xách gói, kẻ bồng con, lại có nhiều người xúm chung quanh xe, chờ mà lấy hành lý. Trong đám hành khách lấy đồ đây, có một người trai, nước da trắng, gương mặt tròn, sơn đình cao, chơn mày rậm, mình mặc một bộ đồ âu phục bằng bố xám, đầu đội nón trắng, chơn mang giầy đen, đứng ngó dáo dác, bộ coi ngại ngùng lắm.

Trên xe hơi bỏ xuống một cái gương lớn. Người trai nhắc để dựa bên lề đường rồi nhắm mấy đứa con nít đứng gần đó, mà hỏi rằng: Mấy em biết nhà ông Đốc học ở chỗ nào, xin làm ơn chỉ giùm cho qua chút?” Có hai đứa nhỏ giành nhau mà đáp rằng: “Đây, nhà ông Đốc ở phía sau nhà việc đây”.

Người ấy hỏi: “Hai em dắt giùm qua lại đó được hay không?” Hai đứa nhỏ đáp: “Được”.

Người ấy ngó cái rương rồi nói rằng: “Còn cái rương đây làm sao? Hai em biết ai làm cu ly, kêu giùm cho qua một người đặng qua mướn vác cái rương rồi đi mới được chớ”.

Một đứa nhỏ liền kêu một người đương đứng gần đó mà nói rằng: “Ê! Anh Tao, thầy mướn vác cái rương đây nè, vác lại nhà ông Đốc rồi thầy cho tiền xài”. Người trai ấy trạc chừng mười bảy, mười tám tuổi, trên đầu tóc chôm bôm, ở trần đưa lưng đen chạy, mặc một cái quần vắn mốc thít, thủng thẳng bước lại hỏi vác đi đâu nhớm thử cái rương, rồi ngồi xuống kê vai mà vác.

Dưới đây là những tác phẩm đã xuất bản của tác giả "Hồ Biểu Chánh":

1. Chúa Tàu Kim Quy
2. Tại Tôi
3. Đỗ Nương Nương Báo Oán
4. Hai Thà Cưới Vợ
5. Hai Khối Tình
6. Kẻ Làm Người Chịu
7. Chị Đào, Chị Lý
8. Nợ Đời
9. Hạnh Phúc Lối Nào
10. Ai Làm Được
11. Ý Và Tình
12. Cười Gượng
13. Vợ Già Chồng Trẻ
14. Tỉnh Mộng
15. Đóa Hoa Tàn
16. Lời Thề Trước Miễu
17. Lòng Dạ Ðàn Bà
18. Mẹ Ghẻ Con Ghẻ
19. Vì Nghĩa Vì Tình
20. Con Nhà Giàu
21. Con Nhà Nghèo
22. Tơ Hồng Vương Vấn
23. Sống Thác Với Tình
24. Đoạn Tình
25. Ăn Theo Thuở, Ở Theo Thời
26. Tiền Bạc Bạc Tiền
27. Ông Cử
28. Từ Hôn
29. Thiệt Giả Giả Thiệt
30. Người Thất Chí
31. Ái Tình Miếu
32. Cay Đắng Mùi Đời
33. Cha Con Nghĩa Nặng
34. Nam Cực Tinh Huy
35. Nặng Gánh Cang Thường
36. Chút Phận Linh Đinh
37. Bức Thư Hối Hận
38. Cư Kỉnh
39. Lạc Đường - Hồ Biểu Chánh
40. Ngọn Cỏ Gió Đùa
41. Nợ Tình - Hồ Biểu Chánh
42. Tân Phong Nữ Sĩ
43. Thầy Chung Trúng Số
44. Thầy Thông Ngôn